Λαμπίς, Εζέν

(Eugène Marin Labiche, Παρίσι 1815 – 1888). Γάλλος θεατρικός συγγραφέας και ακαδημαϊκός. Καταγόταν από οικογένεια Παρισινών εμπόρων και σπούδασε στο κολέγιο Μπουρμπόν. Όταν αποφοίτησε, πραγματοποίησε το πατροπαράδοτο φοιτητικό ταξίδι της εποχής, διασχίζοντας πεζός την Ελβετία και την Ιταλία. Όταν επέστρεψε στην πατρίδα του (1835), συνεργάστηκε με διάφορες εφημερίδες και έγραψε κάποιες εργασίες. Την ιδεώδη όμως θεατρική μορφή, στην οποία ανέπτυξε το πρωτότυπο κωμικό του ταλέντο, τη βρήκε στο είδος βοντβίλ. Ύστερα από τις πρώτες σύντομες και αβέβαιες προσπάθειες, ακολούθησε το Καπέλο από ψάθα Ιταλίας (1851) –σε συνεργασία με τον Μαρκ-Μισέλ– του οποίου η πρώτη παράσταση αποτέλεσε βασικό γεγονός στη ζωή του συγγραφέα και στην ιστορία ενός θεατρικού είδους το οποίο διαδόθηκε θριαμβευτικά από τις παρισινές σκηνές στα θέατρα ολόκληρης της Ευρώπης. Ακούραστος δουλευτής –έγραψε σχεδόν όλα τα έργα του σε συνεργασία με άλλους– και συνετός διαχειριστής των κερδών του, συγκέντρωσε σε μικρό διάστημα τεράστια περιουσία. Ο Λ. έδωσε μια εξαίρετη εικόνα της μεσαίας αστικής τάξης, όπου ανήκε και ο ίδιος και στην οποία είχε πάντα στραμμένο το ειρωνικό του βλέμμα· κανένα πρόσωπο των κωμωδιών του δεν βγαίνει αλώβητο από την έμφυτη γελοιογραφική του επιθετικότητα. Κάθε έργο του εκτυλίσσεται με τον εύθυμο ρυθμό ενός τέλειου παιχνιδιού, όπου διφορούμενα επεισόδια διαδέχονται το ένα το άλλο χωρίς διακοπή, ενώ κάθε διάλογος αποτελεί συστατικό στοιχείο μιας περίπλοκης θεατρικής μηχανής, που εκπληρώνει με απόλυτη ακρίβεια τη λειτουργία της έως το απαραίτητο εύθυμο τέλος. Οι κωμωδίες του είναι γραμμένες με το χαμόγελο και για να ψυχαγωγούν, κρύβουν όμως μια ανελέητη καταγγελία των ελαττωμάτων και της υποκρισίας της αστικής τάξης. Ακόμα και σήμερα μερικές από τις κωμωδίες του, οι οποίες είναι περίπου 200 στο σύνολό τους, και ιδιαίτερα το Καπέλο από ψάθα Ιταλίας και Το ταξίδι του κ. Περισόν (1860, σε συνεργασία με τον Ε. Μαρτέν), εξακολουθούν να παίζονται σε ολόκληρο τον κόσμο και ιδιαίτερα στη Γαλλία, όπου θεωρούνται πραγματικά κλασικά θεατρικά έργα μεγάλης αξίας. Ανακηρύχθηκε ακαδημαϊκός από τη Γαλλική Ακαδημία το 1880. Σκηνή από την κωμωδία «Καπέλο από ψάθα Ιταλίας», του Εζέν Λαμπίς, όπως απεικονίζεται σε λιθογραφία της εποχής.